Podstawą wychowania przez sztukę jest umożliwianie dzieciom już od najmłodszych lat kontaktu z dziełem artystycznym. Pojawienie się trwałego śladu pozostawionego przez kontakt ze sztuką, sprawi że obudzimy w dziecku stopniowe zainteresowanie malarstwem, muzyką czy literaturą, które z czasem wytworzy tzw. zapotrzebowanie na sztukę, a w następstwie pozwoli na ugruntowanie osobistego, wrażliwego stosunku do sztuki. Wytwór artystyczny (plastyczny, muzyczny, literacki) staje się w każdym procesie wychowania przez sztukę czynnikiem podstawowym. Warto zadbać, aby sztuka stała się „chlebem powszednim” w życiu dziecka, a możemy to uczynić poprzez odwiedzanie Muzeów, Galerii, wspólnego oglądania albumów branżowych oraz…czytanie książek, które odkrywają artystyczny świat w zupełnie nowy sposób.
Seria Pierwsze obrazy
W okresie niemowlęcym jak i dziecięcym maluchy są szczególnie otwarte na wszystkie wrażenia i bodźce, także na te wynikające z obcowania z szeroko pojętymi zjawiskami artystycznymi. Dlatego tak istotne jest, by edukację artystyczną zaczynać „od kołyski”. Dzięki temu sztuka może stać się naturalnym elementem naszego otoczenia i życia.
Powszechnie wiadomo, aby już w pierwszych miesiącach życia dziecka prowadzić stymulację wzroku poprzez kontrastowe obrazki. Niemowlę samo tych kontrastów poszukuje, zatem warto świadomie wybierać dla dziecka obrazy i wspomagać jego rozwój poprzez odpowiednie kompozycje.
Nakładem Wydawnictwa Dwie Siostry ukazała się ciekawa seria pod tytułem Pierwsze Obrazy. Cykl Pierwsze obrazy powstał z połączenia potrzeb wzrokowych niemowlęcia ze sztuką pierwotną. Joanna Merkuria Czerwińska podzieliła malarstwo naścienne naszych praprzodków na trzy części, które odpowiednio dopasowane są do możliwości poznawczych dziecka.
Warto dodać, że seria Pierwsze obrazy została nagrodzona nagrodą główną w 2 edycji konkursu TRZY/MAM/KSIĄŻKI organizowanego przez Instytut Książki.
Praptaki i inne zwierzaki
Pierwsza część wprowadza najmłodszych w świat form i kształtów za pomocą systemu linii pochodzących z kultury Nazca. Ryty z Nazca zostały stworzone przez Indian Nazca między rokiem 300 p.n.e a 900 n.e. Wśród geoglifów powstałych na terenach płaskowyżu w okolicach południowo-zachodniej części Peru wyróżnić można zarówno pozornie przypadkowe zbiory figur geometrycznych: kwadratów i trójkątów, jak i ogromne wizerunki zwierząt i roślin. Technika wykonania tych „rysunków” polegała na wyryciu gigantycznych linii w ziemi, które dopiero widziane z lotu ptaka przypominały konkretne kształty.
11 zebranych czarno-białych kompozycji o wyraźnych konturach zachęca dziecko do wodzenia wzorkiem po linii oraz szukania kontur, miejsca styku barwy białej i czarnej. Skontrastowane krawędzie dostarczają dziecku cennej informacji o granicach przedmiotów. Pierwsza książka z tej serii wprowadza maluszka w świat za pomocą najstarszych kształtów.
Rogacze i przeżuwacze
W drugim tomie autorka wprowadza najmłodszych w świat zwierząt paleolitu, których wizerunki zostały zaczerpnięte z jaskiń położonych w południowo-zchodniej części Francji. Tytułowi Rogacze i Przeżuwacze to głównie duże ssaki kopytne – samce sarny, łosia, konia a nawet mamuta.
Pośród 11 czarno-białych ilustracji możemy rozpoznać częściowe malowidła pochodzące z jaskini Lascaux, Rouffignac (mamut) oraz Pech Merle (charakterystyczny wizerunek konia ozdobionego kropkami oraz odciski ludzkich dłoni). Druga część zachęca dzieci do nauki rozpoznawania zwierząt w dość oryginalny sposób.
Musimy zaznaczyć, że w oryginale malowidła ścienne były malowane w kolorze (ludzie pierwotni wykonywali malowidła farbami otrzymanymi za pomocą barwników pochodzenia naturalnego takich jak: węgiel drzewny i ochra). Ta nieścisłość wynika z założeń serii i choć książeczka jest dedykowana dzieciom od 6 miesiąca życia, zdecydowanie zaciekawić może również młodsze dzieci.
Pasterze i tancerze
Trzecia część serii, dedykowana jest dzieciom rocznym i starszym, a za zadanie ma wprowadzić maluchów w świat form, kolorów i prostych historii.
Do tej publikacji autorka wykorzystała prehistoryczne rysunki i malowidła naskalne. Znajdziemy tu sceny z życia codziennego (np. wypas bydła), malowidła dłoni, sceny polowania. Dla ludzi pierwotnych malowidła naskalne były sposobem na zapisanie swoich myśli, pragnień, zapamiętaniem chwili oraz dla celów magicznych – aby przynieść powodzenie w polowaniu.
Książeczka zawiera dynamiczne ilustracje, które składają się z wielu elementów i świetnie sprawdzą się w nauce liczenia i kategoryzowania. Mogą być także dobrą bazą do ćwiczenia mówienia. Podczas czytania książki można również poprosić dziecko o odnalezienie czegoś na ilustracjach albo pytać o to, które zwierzę jest mniejsze, a które większe. A to wszystko na prahistorycznym materiale.
Całą serię serdecznie polecamy!
AB
Zabytkoznawcy sztuki 